BÁO CÁO QUÁ TRÌNH BẢO QUẢN ẢNH LIỆT SĨ TẠI GIA ĐÌNH

1. Thông tin chung 

 
- Họ và tên liệt sĩ: #27 Phạm Văn Quang  
- Địa chỉ gia đình: Thôn Lai Xá, xã Hoài Đức, thành phố Hà Nội 
- Người đại diện gia đình: Phạm Quốc Khánh 
- Thời gian thực hiện bảo quản: 3/10/2025  

- Người thực hiện: Nhóm thực hiện công tác Bảo quản thuộc dự án Di sản Ký. 

2. Bối cảnh gia đình liệt sĩ  

 
Liệt sĩ Phạm Văn Quang sinh năm 1948 tại làng Lai Xá – một ngôi làng có truyền thống yêu nước và hiếu học. 
Ông tham gia kháng chiến chống Mỹ  vào năm 1968, là chiến sĩ thuộc sư đoàn 363, trung đoàn 267. 
Năm 1972, ông đã hy sinh tại mặt trận xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình khi mới 24 tuổi. 
Mặc dù Gia đình đã giữ lại được nhiều di vật (ảnh chân dung, giấy báo tử, giấy nhận di vật, bằng tổ quốc ghi công, các bằng khen….) của liệt sỹ nhưng duy nhất chỉ còn một tấm ảnh chân dung chụp ông trước ngày lên đường nhập ngũ – bức ảnh được lưu truyền qua 2 thế hệ, là kỷ vật thiêng liêng nhất của gia đình. 

3. Hiện trạng trước khi bảo quản 

 
Tất cả các di vật của Liệt sỹ mặc dù được lưu giữ cẩn thận bởi gia đình liệt sỹ tuy nhiên do thời gian và quy cách bảo quản đã có một số hư hại mà dấu hiệu cụ thể như sau:  

Di vật là ảnh (gồm 2 bức ảnh chân dung của Liệt sỹ và ảnh chân dung của mẹ liệt sỹ) có chất lượng tương đối tốt, chỉ có một vài vết bẩn nhỏ xung quanh ảnh (do thời gian lưu trữ quá lâu và môi trường lưu trữ chưa đạt chuẩn mà hình thành bụi bẩn). 

Di vật là các loại giấy tờ: 

- Bị chuyển màu sang màu vàng do nhiễm axit trong quá trình lưu trữ, bị quăn mép;  

- bị gấp, bị rách (do cách bảo quản của gia đình; thường đựng trong các khung ảnh, hộp, cặp, phong bì nhỏ hơn di vật) 

- bị thủng, bị mất mảnh (do bị côn trùng tấn công),  

- bị mờ chữ, bị ố màu (do thời gian và độ ẩm trong không khí), bị biến dạng hoặc phá huỷ do nấm mốc. 

4. Quá trình bảo quản 

 
a) Tại nơi tiếp nhận ảnh và tài liệu: 

Chuyên gia bảo quản Barbara đánh giá tình trạng và mô tả chi tiết trong các phiếu bảo quản đối với từng bức ảnh và di vật.  

Sau đó, tất cả 19 ảnh và tài liệu được scan với chất lượng cao, được số hoá  để lưu trữ một cách tốt nhất. 

b) Hỗ trợ bảo quản sau này:  

5. Kết quả và hướng dẫn bảo quản lâu dài 

 
Kết quả: 

Gia đình được hướng dẫn: 

- Luôn để phẳng tài liệu. 
- Lưu trữ ảnh và tài liệu ở nơi khô thoáng, tránh gần bếp hoặc nơi ẩm thấp. 
- Không chạm tay trực tiếp lên mặt ảnh. 
- Khi muốn trưng bày, nên in bản sao thay vì bản gốc để đảm bảo độ bền lâu dài. 

6. Cảm nhận và lời tri ân 
Khi mở khung ảnh cũ, nhìn thấy khuôn mặt trẻ trung, hiền hậu của liệt sĩ Phạm Văn Quang, chungs tôi cảm nhận rõ sự yên lặng thiêng liêng của ký ức. 
Bức ảnh và các tài liệu không chỉ là hình ảnh của một người đã khuất, mà là lời nhắc nhớ về một thế hệ thanh niên đã hiến dâng tuổi xuân cho độc lập Tổ quốc. 
Chúng tôi xin bày tỏ lòng tri ân sâu sắc tới gia đình liệt sĩ Phạm Văn Quang – những người đã giữ gìn ký ức bằng tất cả tình yêu và niềm tự hào suốt hơn năm mươi năm qua. 
Hy vọng rằng, với những bước bảo quản nhỏ bé này, bức ảnh và các di vật của liệt sỹ sẽ tiếp tục được lưu giữ lâu dài, như một minh chứng cho lòng dũng cảm và tinh thần bất khuất của người con Lai Xá năm xưa.